Lagemigratie-inkt

Met lagemigratie-inkten zorgt Agfa voor een doorbraak van inkjet bij voedselverpakkingen

"Erkenning krijgen over de hele wereld zorgt voor een goed gevoel bij de tientallen mensen die aan deze nieuwe ontwikkeling hebben bijgedragen.

Marc Graindourze, Business Development Manager

Agfa-Gevaert is sinds mensenheugenis niet meer weg te denken op het wereldtoneel van beeldvormings- en druktechnologie. De traditionele druktechnieken zoals offset worden al decennia in verschillende markten vervangen door inkjet. Inkjet is immers veel flexibeler. Het printproces wordt rechtstreeks vanuit een digitaal bestand aangestuurd, en daarom kunnen snellere productiewissels doorgevoerd worden. Het proces is zuiniger qua energie en materiaal in vergelijking met offset en flexografie. Bovendien is digitale printtechnologie ter plaatse in productieomgevingen integreerbaar. Zo worden transporten van en naar drukkerijen overbodig gemaakt.

"Als we pakweg kijken naar uitrolbanners ter promotie van nieuwe producten in winkels of naar grote panelen langs onze wegen, dan worden die vandaag overwegend digitaal via inkjettechnologie geprint", licht Marc Graindourze toe. Afgelopen decennium stond in het teken van transitie naar inkjet in de branche van de reclameposters. Vanuit haar schaalgrootte is Agfa permanent op zoek naar nieuwe markten en toepassingsgebieden voor haar technologieën.

"Een enorme markt waar nog heel wat conversie mogelijk is van traditioneel drukken naar inkjet, is die van verpakkingen. Wil je daar een stevige voet aan wal krijgen, dan moet je met een oplossing op de proppen komen voor voedselverpakkingen."

Circa 50 % van de productverpakkingen is voedsel gerelateerd. Naar voedselveiligheid zijn de normen ontzettend streng. De drukinkten mogen immers niet door de verpakking migreren en de voeding contamineren.

Om tot een oplossing te komen werden de innovatie-uitdagingen eerst in haalbare deelstappen verdeeld. Zo is er naast het basisconcept van de samenstelling van de inkten (wat zogenaamde lagemigratie-inkten moesten worden), ook nog de afstelling van de inkten op het drukproces, de snelle uitharding, en de specifieke functionele eisen van de verpakking waarmee rekening moet worden gehouden.

"Het is dus meer dan de inkt alleen. Het is een allesomvattende benadering die het risico op contaminatie het hoofd moet bieden."

In de eerste jaren, tot circa 2009, werd de basis van de formuleringen voor de lagemigratie-inkjetinkt vastgelegd en gepatenteerd. Sindsdien worden in samenwerking met producenten van integrale printmachines totaaloplossingen ontwikkeld voor drankverpakkingen, botervlootjes, yoghurtverpakkingen, enz.

De grote moeilijkheid bij inkjet is dat de inkt ongeveer zo vloeibaar als water moet zijn om betrouwbaar doorheen de kleine openingen, die vaak niet meer zijn dan een haar dik, van de spuitkop te spuiten. Anderzijds moet je wel verhinderen dat de inktingrediënten doorheen de verpakking migreren, wat gemakkelijk is voor moleculen met een groot moleculair gewicht, maar die leveren ook hoog viskeuze inkt op. De kern van de innovatie is dat Agfa een type van inktformulering heeft ontworpen dat zeer goed spuitbaar is en tegelijkertijd tijdens de uitharding (onder UV-licht) gekenmerkt wordt door een sterke graad van polymerisatie en een zeer lage graad van migratie.

"Ten aanzien van analoge oplossingen biedt deze innovatie ook een aantal duurzaamheidsvoordelen."

Een mooi voordeel is dat er op de verpakking geen etiketten meer geplakt hoeven te worden. Er kan namelijk rechtstreeks op de verpakking geprint worden. Het exact aantal verpakkingen kan geprint worden alvorens met voedingsproducten afgevuld te worden. Ook zijn snelle wissels mogelijk: "Wil je 2225 verpakkingen bedrukken met een paaskuiken, exclusief voor een korte promotieactie bij een winkelketen, dan kan dat perfect zonder bijkomend productieverlies." Printen van verpakkingen kan ook ter plaatse, en niet in een drukkerij kilometers verderop. De hele keten wordt zo sneller en korter met minder energie en minder verlies van materiaal. Bovendien komen er geen vluchtige organische stoffen vrij. Het risico op voedselverlies in de keten wordt ook kleiner.

In tegenstelling tot wat de naam 'lagemigratie-inkt' doet vermoeden, gaat het niet enkel over inkt. Agfa werkt ook samen met printerbouwers aan de ontwikkeling van systeemoplossingen waarbij in de loop van het project de inkt wordt afgesteld op de specifieke eisen van de verpakking. De printerbouwer verkoopt een geïntegreerd systeem, inclusief Agfa's lagemigratie-inkten, aan de producent van verpakkingen. Soms zijn dat de voedingsproducenten zelf.

"Het winnen van de Essenscia Innovation Award 2014 is een belangrijke eer en een erkenning voor onze innovatie," zegt Marc Graindourze. "Ook intern is er zeer positief gereageerd op deze gebeurtenis en werden alle medewerkers aan het project betrokken in de hulde."

"Innovatie is een teamproces en ook een proces van volhouden, met constante opvolging en bijsturen van de doelstelling waar nodig. Een gemotiveerd en multidisciplinair onderzoeks- en ontwikkelingsteam kan in meerdere projecten tegelijkertijd ingeschakeld worden waarbij de onderzoekers aan projecten werken die zich in verschillende fasen bevinden. Erkenning krijgen van alle kanten van de wereld zorgt voor een goed gevoel bij de tientallen mensen die aan deze nieuwe ontwikkeling hebben bijgedragen. Dit project is een sterk voorbeeld van hoe Agfa inspeelt op de technologie- en markttrends waarbij digitaal drukken een betere oplossing kan bieden dan analoog drukken. Dergelijke projecten vereisen een sterke, langdurige inspanning. Deze innovatie was niet mogelijk geweest zonder onder meer de steun van het IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie)."